Hoe herken je Osteoporose?

Klachten en signalen

Het eerste signaal is meestal een gebroken bot.
Dat merk je zelf natuurlijk direct als het een vinger,arm, been, pols, heup is.
Maar een wervelbreuk (wervelinzakking) geeft niet altijd directe klachten.

Toch is dat ook een breuk, ondanks het feit dat de term “wervelinzakking” wat minder alarmerend lijkt……….maar wel is!
Een botbreuk (en je bent boven de 50) is het signaal voor het starten van een diagnoseonderzoek naar de sterkte en dichtheid van je botten. De oorzaak van die breuk, echt een stevige klap of zomaar omdat je een traptrede miste……is daarbij minder belangrijk.

Pijn

Ook pijnklachten in je rug (zonder direct aanwijsbare oorzaak) kunnen een eerste signaal zijn. Vooral (lage rugpijn) kan veroorzaakt zijn door een ingezakte(=gebroken) ruggenwervel. Die breuk gaf geen directe pijn, je bent gewoon een stukje kleiner geworden. Maar daardoor is wel de stand van je ruggengraat anders. Zenuwen en spieren daaromheen kunnen dan klachten gaan geven.

Je botten; opbouw en afbreuk

De klachten die je kunt krijgen van osteoporose ontstaan door het afnemen van de botsterkte. Dit heeft te maken met het reguliere proces van botafbraak en botopbouw. Dit gaat het hele leven door. Tot ongeveer het 25ste jaar kent dit proces een positieve balans: de opbouw is groter dan de afbraak. De botsterkte neemt dus toe. Dan volgt een stabiele periode.

Rond het 35ste jaar verandert dat en gaat de afbraak de opbouw overheersen: de sterkte begint af te nemen. Dit is een natuurlijk proces. Soms wordt dit proces verstoord, waardoor de afbraak te snel gaat of de opbouw te langzaam: OSTEOPOROSE.

Osteoporose is een aandoening

Bij osteoporose is de natuurlijke balans tussen opbouw en afbraak van het bot verstoord. De botten verliezen botmassa (kalk en andere mineralen). Ook verliezen ze structuur (botbalkjes). De botten worden broos. Dit is geen normaal verouderingsproces. Osteoporose is een echte aandoening. Daar kun je dus ook iets aan doen.

Gebroken pols, wervel of heup

De klachten treden meestal pas op na een val. Gezonde botten breken niet zomaar door te vallen of ergens tegenaan te stoten. Wel als er sprake is van osteoporose. Het verlies aan botmassa merkt je pas als je iets breekt. Soms kan een lichte val, struikelen of verstappen al tot een vervelende breuk leiden. Vaak ontstaan er breuken, als eerste in de pols of de ruggenwervels (en die merk je niet altijd op!)

Oudere mensen, boven de 70 jaar, breken daardoor vaker een heup.
Andere klachten die kunnen ontstaan:

• ingezakte wervels, die pijn in de rug en spierpijn geven
• een kromme rug door ingezakte wervels. Daardoor neemt de lichaamslengte af.
• darm- en blaasklachten, omdat organen in de knel komen
• problemen met het evenwicht

Oorzaken

Osteoporose heeft doorgaans geen aanwijsbare oorzaak (primaire osteoporose). Soms is die er wel, zoals een ziekte, bijvoorbeeld bepaalde darm- en schildklieraandoeningen. Of het ligt aan het gebruik van bepaalde medicijnen (secundaire osteoporose), zoals corticosteroïden en bepaalde anti-epileptica (middelen tegen epilepsie).

Overgang

Vrouwen lopen meer kans om osteoporose te krijgen. Dat komt omdat bij vrouwen de afname van de botsterkte tijdens de overgang plotseling sneller verloopt dan bij mannen. Behalve van leeftijd en geslacht, hangt de kans om osteoporose te ontwikkelen ook af van andere zaken:

• erfelijkheid
•  een lage botmassa
•  botbreuken in de familie (bijvoorbeeld een gebroken heup, maar ook ingezakte wervels bij de ouders);
•  één of meerdere botbreuken na het 50e levensjaar;
•  langdurig gebruik van corticosteroïden
•  roken is erg slecht voor je botten;
•  alcohol (niet alleen is alcohol slecht voor je bot ook je valrisico neemt toe…..)
•  weinig of geen lichaamsbeweging;
•  een laag lichaamsgewicht, lage BMI;
•  vroegtijdige overgang (vóór 45ste levensjaar);
•  onvoldoende inname van calcium;
•  een tekort aan vitamine D (de meeste mensen hebben een tekort);
•  verhoogde neiging tot vallen, duizelig, weinig spierkracht;
•  ziekten/aandoeningen zoals een te snelle schildklier, reumatoïde artritis, hormoon-afwijkingen, sommige bloed-, nier-, maag-, darm- en leverziekten, en zeldzame erfelijke aandoeningen.

Bron: Osteoporosevereniging

Lees ook: Vitamine C en aminozuren voorkomen botontkalking

Lees ook: Wat is het verschil tussen artrose, osteoporose en artritis?